Wijn opslaan – Zo moet wijn opgeslagen worden

Wijn opslaan

1. Constante temperatuur tussen 10 en 16°C 
2. Luchtvochtigheid tussen 50 en 80 procent
3. Goede ventilatie
4. Maximale bescherming tegen licht (liefst helemaal donker)
5. Geen trillingen

Rust, stabiele temperatuur, duisternis en constante vochtigheid zijn de sleutelwoorden voor een optimale opslag van wijn. Dat kunt u eenvoudig op veel plekken in huis doen.

Voor geduldige mensen wacht een unieke smaaksensatie, wanneer een correct opgeslagen wijn in een glas wordt geschonken. 

Naast de smaaksensatie krijgt u ook het heerlijke gevoel van onverholen trots en genoegen, als u de fles uit het geboortejaar van uw kind openmaakt, die u heeft bewaard voor de communie, het behalen van een diploma, een bruiloft of misschien zelfs de zilveren bruiloft van uw kind. Voor het laatste zijn een nauwkeurig uitgekozen port en een goed geboortejaar nodig; uiteraard vanuit het perspectief van een wijnboer.  
Dit soort unieke ervaringen kunt u heel goed delen met uw omgeving. In de basis is het niet heel ingewikkeld om wijn te bewaren. Het draait allemaal om rust.

Optimale omstandigheden voor het opslaan van wijn

De kernelementen voor het opslaan en bewaren van wijn zijn stabiliteit en rust.
Als we het van de andere kant bekijken, is de slechtste plek in huis voor het bewaren van wijn bovenop de keukenkastjes, waar de warmte van het koken en de koelkast naartoe opstijgen. Dat hebben de meeste keukendesigners ondertussen ook geleerd. 
De grootste vijand van wijn is de zuurstof in de lucht. Als de kurk uitdroogt en niet meer helemaal sluit, bestaat het risico dat zuurstof in de wijn dringt en deze afbreekt. Daarom legt men flessen neer als ze langere tijd worden opgeslagen. Flessen met een schroefdop kunnen in elke positie bewaard worden. 

Op deze manier kunt u uw wijn optimaal bewaren

De optimale temperatuur ligt rond 12-16°C. Bij een hoge temperatuur ontwikkelt een wijn zich sneller en bij een lagere temperatuur minder snel. Minus 10°C en plus 35°C zijn de absolute grenswaarden, waarbij de wijn schade oploopt tijdens langdurige opslag.  

Het moet donker zijn, zodat het vaak verstandig is om de flessen in de verpakking te laten liggen. Kartonnen dozen en houten kistjes beschermen de wijn tegen licht. 
Verder is het bij wijnopslag belangrijk dat er minimale trillingen zijn. Dus als u naast een treinspoor of een woonboot woont, is het wellicht de moeite waard om een andere plek te zoeken voor het langdurig opslaan van uw wijnverzameling. 

Wijnopslaan en luchtvochtigheid

Een hoge luchtvochtigheid is goed. Het ideale gehalte ligt rond 65-75%. Als het te droog wordt, bestaat de kans dat de kurk indroogt. Het enige directe nadeel van een te hoge luchtvochtigheid is dat de etiketten lelijk kunnen worden, waardoor de wijn lastiger te verkopen is. Een trucje om dit te voorkomen is om de etiketten in te spuiten met een laag haarlak.

De gemiddelde luchtvochtigheid in huis in Nederland is volgens het KNMI 60-70%. In principe is er dus geen reden om u zorgen te maken over de luchtvochtigheid, tenzij u uw wijn of wijnkoelkast in een buitengewoon droog milieu plaatst, als gevolg van warmte en dergelijke.  

Grot of kast – Wijn moet koud, droog en stabiel opgeslagen worden

De perfecte combinatie van deze omstandigheden is te vinden in een grot onder een berg en is erg zeldzaam. Maar het kan ook met minder. Bovendien is wijn winterharder dan wij vaak denken. Dus geen paniek; het gaat vast lukken.
Heeft u de beschikking over een aparte ruimte of een kelder, dan heeft u het geluk dat u een echte wijnkelder met wijnrekken en alles wat erbij hoort kunt inrichten. 

Als alternatief kunt u overwegen om een wijnkoelkast aan te schaffen, waarmee u de perfecte opslagomstandigheden op een paar vierkante meter krijgt. Ze zijn verkrijgbaar in veel formaten en prijsklasses, maar alle kasten hebben gemeen dat u uw wijn op een stabiele temperatuur op kunt slaan in bijvoorbeeld uw appartement op de vijfde etage. 

Er zijn wijnkasten, waarin u de luchtvochtigheid kunt regelen en uw wijn in twee temperatuurzones kunt bewaren. Dat laatste is prettig als u uw wijnkast gebruikt om direct wijn te kunnen serveren. Op die manier liggen de witte wijn, bubbels of rosé op de bovenste plank altijd serveerklaar op een perfecte temperatuur van bijvoorbeeld 7°C., terwijl de rest van uw wijn onderin de kast op een ideale temperatuur van 15°C ligt.

We hopen dat u zin heeft om uw geduld te oefenen door te beginnen met het langdurig opslaan van uw wijn. Dat geduld zal worden beloond.

Veel plezier en proost.

PS en waarschuwing:

De nerdhoek van de meest nerdy soort

Er bestaan revolutionaire theorieën over hoe de opslag van wijn zou moeten plaatsvinden in een licht hellende positie, zodat zowel de wijn als de luchtbelletjes contact maken met de kurk. De kurk blijft vochtig en de lucht, die door mogelijke temperatuurschommelingen uitzet en krimpt, dringt nu door de kurk naar buiten in plaats van in de wijn. 
Als de fles helemaal horizontaal ligt, zullen de luchtbelletjes te ver weg van de kurk zijn in geval van temperatuurstijgingen, waardoor de wijn door de kurk naar buiten zal dringen. Er zijn veel voorbeelden van bijvoorbeeld dessertwijnen met suikerafzetting rond de folie op de fles. Wanneer de temperatuur daalt, ontstaat er een vacuüm in de fles en dringt er zuurstof door de kurk. Zuurstof is zoals bekend vijand nummer één van wijn en als het zuurstofgehalte in een fles te hoog wordt als gevolg van grote en veelvuldige temperatuursschommelingen, kan dat erg schadelijk zijn voor de wijn. 

De meeste wijnrekproducenten kennen deze theorie nog niet. Maar als er in uw kelder grote schommelingen in temperatuur voorkomen (+/- 10°C), kan het verstandig zijn om een klein blokje onder het wijnrek te plaatsen, zodat het in de (nieuwe) juiste hoek wordt gekanteld.

Persoonlijk heb ik nog nooit problemen gehad met niet goed afgesloten flessen in mijn wijnopslag en in mijn kelder is er een behoorlijk temperatuursverschil tussen zomer en winter. 

Excuses voor het storen en veel plezier met het bewaren van wijn voor later genot.

Michael Kahr Jørgensen

Sommelier